VI. OTOMOTİV VE YAN SANAYİ SEMPOZYUMU

SONUÇ BİLDİRGESİ

TMMOB Makina Mühendisleri Odası Bursa Şubesi‘nin yürütücülüğünü üstlendiği Otomotiv ve Yan Sanayii Sempozyumu geleneksel hale geldi. 19-20 Aralık 1999 tarihleri arasında Bursa‘da düzenlenen VI. OTOMOTİV VE YAN SANAYİİ SEMPOZYUMU‘nun ana teması "Türkiye‘de Otomotiv Sanayii ve Geleceği" olarak belirlenmişti. Son üç Sempozyumda Gümrük Birliği ve Avrupa Birliği sürecini değerlendiren sempozyum platformu bu kez de ülkemizdeki otomotiv sanayiinin gelecekteki durumunu ele almayı amaçlıyordu.
Katılımcıların yoğun ilgisi ile karşılaşan sempozyumun açılışına Ekonomiden sorumlu Devlet Bakanı Recep ÖNAL, Sanayi ve Ticaret Bakanı Ahmet Kenan TANRIKULU, TBMM Sanayi Komisyonu üyeleri, Kocaeli Milletvekili Ahmet ARKAN, Niğde Milletvekili Eyüp DOĞANLAR‘ın yanı sıra Dış Ticaret Müsteşarı Kürşat TÜZMEN ile birlikte Maliye Bakanlığı, AB Genel Müdürlüğü, Hazine Müsteşarlığı‘ndan üst düzey bürokratlar ilgi gösterdiler ve katılım sağladılar. Sektörün temsilcileri konumunda olan Otomotiv Sanayii Derneği ile Taşıt Araçları Yan Sanayii Derneği başkanları da Sempozyumun açılışında, siyasal iktidara taleplerini ve önerilerini iletme olanağı buldular.
Açılış konuşmalarının ardından Sempozyum oturumlarına geçilirken, Organize Sanayi Bölgesi‘nde yer alan BOSCH Sanayi ve Ticaret A.Ş., Orhan Holding A.Ş.‘na bağlı TEKNİK MALZEME A.Ş. firmalarından gerçekleştirilen teknik geziye katılan konuklar bu gezilerin ardından TOFAŞ A.Ş. firması gezisine de katıldılar.
VI. Otomotiv ve Yan Sanayi Sempozyumu dört oturum ve bir panel olarak tasarlanmıştı.
I. Oturumda Türkiye‘de Otomotiv Sanayii‘ne Bakış başlığı altında, siyasal iktidarın ve bürokrasi kademelerinin sektöre yönelik perspektifleri ele alındı. TC Başbakanlık Teşvik ve Uygulama Genel Müdürlüğü, T.C. Maliye Bakanlığı Gelirler Genel Müdürlüğü, Dış Ticaret Müsteşarlığı gibi kurumlardan katılarak bildiri sunan konuşmacılar geniş değerlendirmelerle sektörü ele aldılar.
II. Oturum ise Otomotiv Sanayiinde Mühendislik-Eğitim AR-GE başlığı altında değerlendirildi. Gelecek yüzyılda otomotiv sektörü için uluslar arası otomotiv tekelleri tarafından ülkemize biçilen görev çerçevesinde mühendislik-eğitim ve AR-GE konularının ele alındığı oturumda başta KOSGEB olmak üzere, üniversite ve TÜBİTAK tarafından bu yönde örgütlenen çalışmalar aktarıldı.
Sempozyumunen önemli bölümlerinden olan III. Oturumda Otomotiv Sanayii Derneği, Cevher Makina A.Ş., Ortadoğu Teknik Üniversitesi‘nden katılımcılar, gelecek yüzyılın sektörel biçimlenişi içerisinde sektörün rekabet gücü ve Ulusal Bir Otomotiv Sanayiinin Olabilirliği ele alındı.
IV. Oturum KOBİ‘ler ve Otomotiv Yan Sanayiinin Durumunun ele alındığı bir platform oldu. TAYSAD, Üniversite ve Valeo A.Ş. firmasından konuşmacıların bulunduğu bu oturumda otomotiv yan sanayiinin gelişme trendleri ele alındı. Ülkemizi gelecek yüzyıla taşıyacak olan ana gücün KOBİ‘ler olduğu özellikle Avrupa Birliği sürecinde hizmetlerin serbest dolaşımı çerçevesinde KOBİ‘lerin öneminin artacağına işaret edildi.
VI. Otomotiv ve Yan Sanayii Sempozyumu‘nda "Otomotiv Sanayiinde Mühendislik Dünya/Türkiye" Panelini Otomotiv Sanayii Derneği Genel Sekreteri Prof. Dr. Ercan TEZER yönetti.
Yeni dünya düzeni ve otomotiv sektörünün gelecek yüzyıldaki oluşumu içinde ülkemiz sanayinin gelişme potansiyelinin özellikle mühendislik uygulamalarından ve katma değer arttırıcı çalışmalardan geçtiğinin vurgulandığı panel aynı zamanda Sempozyumun en çok ilgi gören bölümü olma özelliğini de taşıdı.
Dünyanın büyük otomotiv üreticileri, küreselleşen ve iddialara göre küçülen dünyada yarattıkları farklı ülkesel kategorilerle otomotiv sektöründeki dağılımı atomize etmişlerdir. Bunun doğal bir sonucu olarak ülkemize sektörde yer alan firmalar çeşitli ölçeklerde olmak üzere otomobil yapan firmalar olma hedefinden uzaklaşarak, montaj yapan üniteler haline dönüşme eğilimine girmişlerdir. Gümrük Birliği ile ilgili uyum yasalarının bir türlü çıkarılamaması çerçevesinde yasal olarak ülkemizde yaşanan karmaşa bir yandan sürekli belirsizlik ortamında yol almayı zorunlu kılarken, ekonomik ve siyasal istikrarsızlık binlerce insan çalıştıran fabrikaları üretim dışı karlara yönelmek zorunda bırakmış, hemen tüm firmalar kendi ortaklarının binek ya da hafif ticari araçlarının ithalatına ağırlık vererek Pazar paylarını korumak için çaba sarf etmişlerdir. Öte yandan yan sanayiinde ise bir yandan otomobil üretimi yapan firmaların zorlayıcı etkisi, diğer taraftan ise sermaye güçsüzlüğü sonucu AR-GE yatırımlarına yeterli kaynağın ayrılamaması gibi nedenlerle yabancı firmalar ile evlilikler yapmaya zorlanmışlardır. Ayrıca sektörel olarak en disiplinli ve teknoloji yoğun sektörlerden birisi olan otomotiv sektöründe bu türdeki gelişmlere karşın spekülatif otomobil yatırımcılarının ve üreticilerinin de bu dönemde ortaya çıkışı ilgi çekici bir gelişme olarak dikkate alınmalıdır. Bunun yanında Helsinki zirvesinde Arvupa Birliği Adayı olarak tanımlanan ülkemiz için Şubat 2000 ayı başlangıç olmak kaydıyla, ithal otomobillerde %30‘a ulaşacak indirimlerin olacağı bilinmesine karşın buna yönelik herhangi bir çalışma yapmamış olması da söz konusudur.
Otomotiv ve Yan Sanayii sektörü, uluslar arası sürece baktığımızda giderek daralan ve kartelleşen bir gelişme göstermektedir. Gelecek projeksiyonları içinde önümüzdeki yüzyılda bu sektörde kalacak firma sayısının bir elin parmaklarını geçmeyeceği görülmektedir. Uluslar arası pazarda giderek daralan ve üretimi belirli noktalarda bu süreçten Türkiye‘deki sektör nasıl etkilenecektir? Önümüzdeki dönemde yapılacak yeni etkinliklerin ana teması veya çalışma konusunu bu noktada yoğunlaşacağını ileri sürmek yanlış olmayacaktır.
Sempozyuma gerek konuşmacı ve gerekse izleyici olarak katılanlar tarafından bu platformun iki yıl sonra yeniden tekrarlanmasının sektöre ilişkin oldukça önemli gelişmelerin önünü açıcı nitelik taşıdığı ortak dilek olarak yansıdı.